„Þú þarft alltaf að hafa mjög sterka Íslendinga með.“ : mikilvægi íslensks máláreitis í málumhverfi barna í íslenskum leikskólum

Ritgerðin fjallar um mikilvægi íslensks máláreitis í málumhverfi leikskólabarna í íslenskum leikskólum og hvers vegna það er mikilvægt að starfsmenn leikskóla hafi færni í að þjálfa þau í notkun íslensku. Í fyrri hluta ritgerðarinnar er fjallað um máltöku barna í tengslum við kenningar Eric Lennebergs, Noam Chomskys og Lev Vygotskys. Einnig er fjallað um mikilvægi máláreitis og málumhverfis fyrir máltöku barna í tengslum við rannsóknir fræðimanna og í því sambandi rökstutt að leikskólastarf og leikskólastarfsmenn gegni lykilhlutverki í málörvun leikskólabarna á aðalmótunarskeiði þeirra í tengslum við rannsóknir. Þá verður farið yfir helstu hlutverk leikskóla og leikskólastarfsmanna í málörvun leikskólabarna samkvæmt Aðalnámskrá og Lögum um leikskóla. Seinni hluti ritgerðarinnar fjallar um rannsóknina sem framkvæmd var með eigindlegri rannsóknaraðferð í formi viðtala við fjóra leikskólastjórnendur í íslenskum leikskólum. Rannsóknin var gerð í þeim tilgangi að afla gagna um máláreiti í íslenskum leikskólum og færni starfsmanna, m.a. starfsmanna með annað móðurmál en íslensku í að örva málkunnáttu og málnotkun leikskólabarna. Meginniðurstöður ritgerðarinnar sýna að íslenskt máláreiti í íslenskum leikskólum er mikilvægt þegar kemur að máltöku barna á máltökuskeiði og getur skipt meginmáli fyrir velgengni þeirra til frambúðar í íslensku samfélagi. Leikskólastarfsmenn með annað móðurmál en íslensku virðast að hluta til hafa takmarkaða færni í íslensku sem birtist helst í einfaldari setningagerð, takmörkuðum orðaforða og erfiðleikum með málfræði og lestur. Slíkt máláreiti getur haft áhrif á máltöku leikskólabarna og málkunnáttu þeirra ef ekki er tryggt að magn og gæði máláreitis þeirra á íslensku sé ríkjandi á þessu mikilvæga tímabili í lífi þeirra. Von mín er að niðurstöður þessarar ritgerðar varpi ljósi á mikilvægi þess að stuðla að ríku íslensku máláreiti leikskólabarna í málumhverfi þeirra í íslenskum leikskólum með velferð allra að leiðarljósi